De gemeente Zwartewaterland ligt strategisch in en tussen bijzondere gebieden: het Nationaal Landschap IJsseldelta, de Natura 2000 gebieden Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht, Weerribben-Wieden, Olde Maten & Veerslootslanden en het Zwarte Meer. Water en de strijd tegen het water speelt nog steeds een belangrijke rol bij de vorming van ons landschap en de stedelijke kernen. Water en dijken zijn belangrijke elementen als het gaat om de huidige kwaliteit van het landschap.

De landbouw is een belangrijke drager van het landschap en is van grote cultuurhistorische betekenis. Het landschap heeft mede daardoor zijn huidige vorm gekregen. Tegelijkertijd spelen er een aantal opgaven in het buitengebied. Samen met de regiogemeenten en andere partijen die deelnemen aan de Gebiedsgerichte Aanpak Noordwest Overijssel beoordelen we hoe we hieraan een toekomstbestendige invulling kunnen geven. De uitkomst hiervan leggen we vast in een eerstvolgende actualisatie van de omgevingsvisie en vertalen we door in het omgevingsplan.

Het buitengebied zonder duidelijk aanwezige agrarische sector verandert fundamenteel van karakter. Behoud en beleefbaarheid van de agrarische sector is daarom uitgangspunt. Tegelijk zien we andere ruimteclaims op het buitengebied (wonen, energie, natuur, recreatie). Daardoor kan de agrarische sector de huidige omvang mogelijk niet behouden. Behoud kan ook worden bereikt door (gedeeltelijke) transities in de sector. Van belang is dat het agrarisch ondernemerschap niet in gevaar komt.

Landschappelijke kwaliteiten samengebracht in Landschapsontwikkelingsplan

Water en de strijd tegen het water speelt nog steeds een belangrijke rol bij de vorming van ons landschap en de stedelijke kernen. Water en dijken zijn belangrijke elementen als het gaat om de huidige kwaliteit van het landschap. De lijnen in het gebied worden gevormd door wegen, de vele watergangen en dijken. Het buitengebied heeft veel kwaliteit, maar is ook kwetsbaar. De verschillende landschapstypen hebben elk hun eigen landschappelijke kwaliteiten en kenmerken.

In het Landschapsontwikkelingsplan heeft Zwartewaterland samen met de gemeente Kampen en Zwolle deze kwaliteiten in beeld gebracht. Ook is daarin per landschapstype aangegeven welke ontwikkelingen gewenst en ongewenst zijn. Een aanvulling hierop zou zijn om per gebied een schets te maken van de problematiek en de kenmerken, waarbij bijvoorbeeld ook de weidevogelgebieden worden meegenomen. Ook zou in de vorm van een cultuurhistorische waardenkaart aangegeven kunnen worden hoe met het landschap om te gaan om de cultuurhistorische kwaliteiten ervan te behouden en te versterken.

Gezamenlijk landschapsontwikkelplan met Kampen en Zwolle

Het buitengebied heeft veel kwaliteit, maar is ook kwetsbaar. De verschillende landschapstypen hebben elk hun eigen landschappelijke kwaliteiten en kenmerken. In het Landschapsontwikkelingsplan heeft Zwartewaterland samen met de gemeente Kampen en Zwolle deze kwaliteiten in beeld gebracht. Ook is daarin per landschapstype aangegeven welke ontwikkelingen gewenst en ongewenst zijn.

Nieuwe functies vrijkomende agrarische bebouwing zorgt voor vitaal platteland

De gemeente staat in principe positief tegenover nieuwe functies in vrijkomende agrarische bebouwing en erven. Dit helpt de karakteristieke bebouwing in stand te houden. Daarmee draagt het bij aan de vitaliteit van het platteland. In het bestemmingsplan Buitengebied zijn hier uitgangspunten en randvoorwaarden voor opgenomen en een inventarisatie van de karakteristieke panden en erven. 

Passen ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied niet in het geldende bestemmingsplan? Dan wordt de afweging gemaakt of de ontwikkeling wenselijk en mogelijk is. Als dat het geval is, dan is het beleid Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving van toepassing. Nieuwe ontwikkelingen zijn dan toelaatbaar als zij bijdragen aan behoud en versterking van ruimtelijke kwaliteit. Voor alle nieuwe en grootschalige ontwikkelingen in het buitengebied geldt dat een goede ruimtelijke inpassing verplicht is. Naast deze basisinspanning kan het zijn dat er aanvullende kwaliteitsprestaties nodig zijn. Ontwikkelingsruimte en kwaliteitsprestaties moeten in evenwicht zijn.